نگاهی کوتاه به تاریخچه بیوفیزیک
بیوفیزیک به معنای عامش دارای قدمت فراوانی است. به عنوان مثال خوب است بدانید که بیش از 10 سال قبل از اینکه اولین دوره دکتری فیزیک ایران آغاز به کار کند، موسسه بیوفیزیک و بیوشیمی دانشگاه تهران IBB)1) دانشجوی دکتری داشته است! تبعا این رشته را فارغ التحصیلان رشته های مرتبط با زیست شناسی اداره می کرده اند. چیزی که حتی در دنیا نسبتا جدید است ورود فیزیک پیشگان به این عرصه است که در کمتر از دو دهه اکنون می توان گفت تقریبا دانشکده فیزیکی در دانشگاه های معروف دنیا وجود ندارد که یک گروه قوی بیوفیزیک در آن وجود نداشته باشد. این روی کرد فیزیک پیشگان به زیست شناسی هم اکنون نیز با دست و پنجه نرم کردن با مشکلات ناشی از شناخت پیچیده ترین سیستم ها در حال رشد است.
متاسفانه این رویکرد در کشور ما هنوز راه خود را پیدا نکرده است و تقریبا هیچ گروه بیوفیزیکی که به صورت جدی و منحصر به موجودات زنده بپردازد در کشور ما وجود ندارد. البته به مرور افراد علاقه مند به این زمینه که برخی در ایران و برخی در خارج از ایران دکتری شان را گرفته اند در حال باز کردن این جایگاه هستند.
جایگاه گرایش بیوفیزیک در رشته فیزیک
بیوفیزیک زیر مجموعه شاخه ماده چگال نرم و سیستم های پیچیده محسوب می شود. ماده چگال نرم چنان که از نامش پیداست زیرمجموعه ماده چگال است. خوشبختانه گروه های ماده چگال نرم در برخی دانشگاه ها و موسسات2 در حال شکل گیری اند و ان شالله این رشته در آینده به صورت قدرتمندتری در ایران پی گیری خواهد شد. چنان که یکی از چند سخنران عمومی کنفرانس ماده چگال امسال ایران که در شاهرود بر
گزار شد، موضوعی در باب توالی یابی DNA ارائه نمود3.
1 Institute of Biochemistry and Biophysics
2 اکنون در دانشگاه شریف، مرکز تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان و مرکز تحقیقات نظری فیزیک و ریاضیات افرادی در این زمینه مشغول فعالیت هستند.
3 دکتر حسین فضلی از دانشگاه علوم پایه زنجان
